Baskı Yüzeyine Yapışmama Problemi
İster tecrübeli ister yeni bir kullanıcı olun, 3D yazıcınız ile baskı almaya başladığınız ilk anlarda da ilerleyen zamanlarda da karşınıza çıkabilen, çoğu zaman basit bir çözümü olsa da tecrübesiz kullanıcılar için problem haline gelen ve motivasyon düşüren problemlerin ilki filamentinizin baskı yüzeyine yapışmama problemidir.
Özellikle PLA gibi kolay basılabilmek üzere geliştirilmiş materyaller ile tablaya yapışma problemi yaşanıyorsa kullanıcı bunaltıcı bir süreçle baş başa kalmaktadır.
3 boyutlu baskı alınırken, baskının ilk katmanının baskı yüzeyine yapışmaması birkaç farklı nedenden kaynaklanıyor olabilir. Kullanıcı olarak bu durumların kontrol edilip, bertaraf edilmesi baskı kalitesi açısından önem arz etmektedir.
Bu etmenler, baskı ucu sıcaklığı, ortam sıcaklığı, tabla sıcaklığı, ilk katmandaki baskı hızı, materyalin kalitesi, baskı ucu ile tabla arası mesafe, ilk katman yüksekliği, baskı yüzeyinın düzlemselliği, baskı ucu ve tabla arası paralellik vb. gibi sıralanabilir.
Baskı Yüzeyinin Paralelliği ve Kalibrasyonu
3d baskı alınırken ilk katmanın tablaya yapışmasındaki problemlerden biri baskı yüzeyi kalibrasyonundan kaynaklanır. Baskı ucu ile baskı yüzeyi arasındaki mesafe, baskı yüzeyinin her noktasında -yaklaşık olarak- aynı olmalıdır.
Baskı ucu ile baskı yüzeyi arasındaki mesafe değişkenlik gösterdiği zaman, baskı ucu ile baskı yüzeyi arasında akan filamentin üzerinde değişken bir basınç söz konusu olmaktadır. Bu değişken basınç, filamentin tablanın her noktasına homojen olarak yapışmasını engellemektedir. *(Bu durumun benzeri filamentin hızlı soğuyup çarpılması ile de gerçekleşmektedir. İki durum birbirine karıştırılmamalıdır.) Bu durumu anlamanın en kolay yolu, ilk katmanda nozül ucundan çıkan filament genişliğini kontrol etmektir.
Baskı sırasında tablaya basılmaya çalışılan ilk katmanda filament genişliği kalınlaşıp incelmekte ise baskı yüzeyi ile baskı ucu mesafesi baskı sırasında değişkenlik göstermektedir.
Bu durumun ortaya çıkardığı problemleri önlemek için yazıcınızın tabla kalibrasyonunu doğru bir biçimde yapmanız gerekmektedir.
Bu ayar bazı yazıcılarda otomatik olarak yapıldığı gibi bazı yazıcılarda ise kullanıcı tarafından yapılabilmektedir.
Eğer manuel bir yazıcıya sahipseniz, yazıcınızın baskı yüzeyi ile baskı ucunun kalibrasyonunu en az beş noktadan (4 köşe ve orta noktadan) kontrol ederek yapmanız tavsiye edilir.
Bu ayar, tablanın düzlemsel olarak kusursuz bir durumda olduğu kabul edilerek yapıldığı için eğer tablanızda düzlemsel bozukluklar da bulunuyorsa tablanın her noktasının manuel olarak kalibre edilmesi oldukça zor olduğu için tablanın yüzeyinin belirli bir kısmı en iyi duruma getirilmeye çalışılmalıdır. Fakat düzlemselliği bozulmuş olan bir tablanın değiştirilmesi daha uygun olacaktır. Cam yüzeylerde düzlemsel bozukluğa oldukça az rastlanmaktadır.
Baskı yüzeyinde buildtak benzeri bir plastik yüzey aparatı kullanılmaktaysa baskı yüzeyi kalibrasyonu sırasınca nozül sıcaklığının 120 °C üzerinde olmadığına dikkat edilmelidir, nozül sıcaklığı 200 °C ve üzeri olduğu durumlarda bu yüksek sıcaklık buildtak ya da benzeri plastik baskı yüzeyini eriterek zarar verecektir.
İlk Katman Kalınlığının Doğru Ayarlanması
Eğer tabla kalibrasyonunuz düzgün ve tabla yüzeyiniz de düzlemsellik açısından sorunsuz iken baskınızın ilk katmanında filamentin tablaya yapışma sorunu devam ediyor ise ilk katman kalınlığı ile ilgili ayarlarınızı kontrol etmenizde fayda olabilir.
İlk katmanda tablaya yapışmama sorununun nedenlerinden biri de baskının, ilk katman yüksekliğinin doğru bir biçimde ayarlanmamış olmasıdır.
0,4 mm’lik bir baskı ucu ile 0,12 ile 0,25 mm arasındaki katman kalınlıklarında baskı almanız önerilmektedir. 0.4 mm’lik bir baskı ucu ile 0.4 veya 0.3 mm katman kalınlıklarında baskı almanız da mümkündür, fakat bu katman kalınlıkları söz konusu olduğunda ilk katmanınızı baskı yüzeyine daha yakın bir katman kalınlığında basılacak şekilde ayarlarsanız, baskı ucu filamenti baskı yüzeyine daha yüksek bir basınç ile aktaracak, dolayısı ile ilk katmandaki yapışma probleminiz ortadan kalkacaktır.
İlk Katman Baskı Hızının Doğru Ayarlanması
Yukarıdaki tüm ihtimaller kontrol edildiğinde hala ilk katmanlarda yapışma problemi yaşamaktaysanız, ilk katman baskı hızınız olması gerekenden daha yüksek bir hıza ayarlanmış olabilir. Bu durumda, ilk birkaç katmanda baskı hızınızı düşürerek baskı almanız sonuca doğrudan etkiyecektir.
Bir de baskınızın taban alanı ile ilgili dikkat etmeniz gereken birtakım durumlar var, eğer basmak istediğiniz nesnenin taban alanı 20 mm x 20 mm veya daha küçük taban alanına sahip ise tablaya basılan filament soğuyamadan tekrar sıcak baskı ucu ile temas etmektedir. Bu durum ise filamentte çarpılmalara, aynı zamanda yapışan katmanların baskı yüzeyinden ayrılmasına neden olabilmektedir, bu tip durumlarda ilk katman hızınızı daha da düşürerek sağlıklı birkaç katman baskı aldıktan sonra hızınızı normal değerlerine getirebilirsiniz.
Filament Kaynaklı Problemler
Normalde PLA filamentler için baskı yüzeyi sıcaklığı yapışma konusunda çok önem arz etmese de, bazı üreticilerin PLA filamentleri değişken oranlarda ABS veya farklı materyal kalıntıları içerebilmektedir. Bu kalıntı miktarının arttığı durumlarda PLA filamentte olması gerekenden daha fazla çarpılma ve bunun yanı sıra baskı sonrası çekme/küçülme gibi durumlar gözlenmektedir.
Bir hatta, ABS filament üretiminin hemen ardından farklı bir tür materyal üretimine geçildiğinde doğal olarak üretilen ilk parti filamentlerde önceki materyallerin kalıntıları olabilmektedir, üretici bu ilk parti ürünleri ıskartaya ayırmayıp piyasaya sürdüğü takdirde, PLA filamentlerde yaşamamanız gereken birtakım problemler ile karşılaşabilirsiniz.
Bu durumda baskı yüzey sıcaklığınızı arttırmayı denemeniz sizi sonuca yaklaştıracaktır.
Baskı Yüzeyi Sıcaklığı Kaynaklı Problemler
PLA materyaller ile baskı alıyor ve baskı yüzeyine yapışma konusunda hala sıkıntı yaşıyorsanız, baskı yüzeyi sıcaklığınızı 50 °C’den başlayarak 80 °C’ye kadar 5'er birim yükselterek baskı almayı deneyebilirsiniz. Daha iyi sonuçlar aldığınızı göreceksiniz.
İlk Katman Yüzey Alanını Arttırmaya Yönelik İşlemler
Raft, skirt ya da brim olarak anılan, ilk katmanın tutunma alanını arttırmaya yönelik yöntemlerin uygulanması ilk katman yapışma problemleriniz devam etmekteyse faydalanabileceğiniz uygulamalardır.
Raft metodu biraz eskide kalan bir yöntem olsa da cam yüzeylere baskı alırken hala işe yaramaktadır.
Skirt olarak adlandırılan yöntem ise baskı ucunda ısınma sırasında akarak eksilen filament ile baskıya başlamamak için baskınızın etrafına sizin belirleyeceğiniz miktarda, baskınızın çevresine temas etmeden baskı öncesi bir çerçeve basarak hem baskı ucu içerisindeki filamenti sürekli akış haline getirir hem de baskı ucunda pislik, toz vb. kirlilik var ise bunları bu çerçevede bırakarak baskınızı bozmasını engeller fakat bu yöntem baskı ilk katmanınızın daha iyi yapışmasını sağlayacak bir yöntem değildir.
Brim olarak adlandırılan yöntemde ise baskı taban alanınızın dışına (ve isterseniz içinde kalan boşluklar da dahil olmak üzere) ilaveten birkaç katman daha baskı yapılarak tutunma yüzeyi arttırılır. Böylece ilk katman baskısı sırasında filamentin baskı yüzeyinden kalkması gibi problemlerin önüne geçilmesi amaçlanır. Genellikle işe yarayan bir yöntem olmakla birlikte, yukarıdaki problemler giderilmediği sürece raft, skirt yada brim gibi yazılımsal müdahalelerin de işe yaramayacağı unutulmamalıdır.
Sağlıklı ilk katmanlar ve kaliteli baskılar sizinle olsun.
Comments